Tele/thuiswerk
Wetgeving
Telewerk en thuiswerk
Telewerk en thuiswerk: ze komen steeds vaker voor. Maar wat is het verschil juist? En kan iedereen zomaar van thuis uit werken? Telewerk en thuiswerk zijn apart geregeld.
Wat is telewerk?
Telewerk is werk dat niet op de bedrijfslocatie maar op een telewerkplek of satellietplek gebeurt. Meestal is dat in de woning van de telewerker. In dat geval gaat het om thuiswerk. Maar het kan ook op een andere plek, bijvoorbeeld in een andere afdeling van de onderneming op een andere locatie.
Opgelet: het gaat niet over werknemers die voor hun werk op verschillende locaties tewerkgesteld worden.
Voor bijvoorbeeld handelsvertegenwoordigers, medisch afgevaardigden, technici die naar klanten gaan, thuisverpleegsters, … geldt een andere regeling. Mobiliteit staat bij hen als noodzakelijk onderdeel in hun arbeidsovereenkomst opgenomen.
Hoe is telewerk geregeld?
Er bestaan 2 vormen van telewerk: structureel telewerk en occasioneel telewerk. Dit is een belangrijk onderscheid want heeft gevolgen voor de manier waarop je telewerk geregeld is en bijvoorbeeld al dan niet vergoed wordt.
Structureel telewerk
Structureel telewerk is telewerk dat op regelmatige basis uitgevoerd wordt. Wordt telewerk structureel ingevoerd, dan moet hiervoor een schriftelijke overeenkomst opgesteld worden.
Dat kan bijvoorbeeld als bijlage aan de arbeidsovereenkomst. In zo'n 'addendum' staan volgende elementen opgenomen: de regelmaat van het telewerken, de telewerkplek, overzicht van momenten waarop de telewerker bereikbaar moet zijn en afspraken rond de tegemoetkoming in de kosten door de werkgever.
De werkuren staan niet in zo'n overeenkomst telewerk.
Occasioneel telewerk
De wet ‘Wendbaar en Werkbaar Werk’ (Wet Peeters) stelt occasioneel telewerk voor als een 'situatie waarin de werknemer om eigen redenen op een bepaald moment wil telewerken'.
Wil je af en toe telewerken, maar is dit niet geregeld in een overeenkomst, dan heb je toch het recht om 'occasioneel' telewerk aan te vragen.
Je kan aanspraak maken op occasioneel telewerk in geval van overmacht of persoonlijke redenen. Voorwaarde is wel dat je een functie hebt of activiteit uitvoert die verenigbaar is met occasioneel telewerk.
Als werknemer doe je daarvoor een aanvraag bij je werkgever. Die kan je aanvraag wel of niet goedkeuren. Telewerken is immers geen algemeen recht. Er is enkel een recht om telewerk aan te vragen. De werkgever kan je aanvraag tot telewerk dus weigeren.
Is er een verschil tussen telewerk en thuiswerk?
Toch wel. Hoewel beide termen in de volksmond als synoniemen gebruikt worden, is er voor de wet een nuanceverschil tussen telewerk en thuiswerk.
In de praktijk wordt er (juridisch beschouwd) vooral getelewerkt, en zal hangt de precieze regeling vooral af van de vraag of dit structureel of occasioneel is. Omdat mensen sinds de coronacrisis meer thuis werken, spreekt men ook over telethuiswerk.
Telewerk
Bij telewerk verricht je taken die je in het bedrijf zelf kan uitvoeren, maar dan op een andere locatie. Je werkgever voorziet alle nodige tools, zoals computer en internetverbinding, en kan je controleren.
Telewerk wordt regelmatig of occasioneel uitgevoerd. De arbeidsovereenkomst verandert niet en de werkgever moet zorgen voor werk.
Thuiswerk
'Thuiswerk' in de juridische zin van het woord komt eigenlijk minder voor. Als je aan thuiswerk doet, ben je een arbeider of bediende die werkt van op je eigen computer zonder toezicht of rechtstreekse controle van je werkgever. Dat kan bij je thuis, maar ook op een andere locatie, zoals een gedeelde kantoorruimte.
Thuiswerk vloeit voort uit een bijzondere arbeidsovereenkomst.
Is telewerk een recht en mag iedereen het doen?
Nee, op telewerk heb je niet automatisch of altijd recht. Anderzijds kan het ook niet verplicht worden. Zowel werkgevers als werknemers kunnen er op vrijwillige basis voor kiezen.
Merk op:
- De mogelijkheid tot telewerk kan in de oorspronkelijke functieomschrijving vermeld staan of tijdens de lopende arbeidsovereenkomst overeengekomen zijn tussen jou en je werkgever. Beide partijen kunnen het aanbod accepteren of wijzigen.
- Enkel occasioneel telewerk wegens overmacht of persoonlijke redenen waardoor je niet op de bedrijfslocatie kan werken, is een recht. Dat geldt bijvoorbeeld wanneer je kind plots ziek wordt. In dit geval moet je werkgever een weigering motiveren.
Hoe zit het met de kosten van thuiswerk
Opgelet: onderstaande kostenregeling geldt enkel bij structureel telewerk. Bij occasioneel telewerk is je werkgever dus niet verplicht om tussen te komen in de kosten. Lees meer over het verschil tussen occasioneel en structureel telewerk.
Is je telewerk structureel geregeld, dan heeft je werkgever de keuze:
Verplichte vergoeding
Ofwel kiest je werkgever ervoor je minimaal te vergoeden. Dit is verplicht.
Je werkgever is verantwoordelijk voor het ter beschikking stellen, het installeren en het onderhouden van de apparatuur en infrastructuur die nodig zijn voor het telewerk Daarnaast moet hij de internet-en communicatiekosten voor het telewerk vergoeden Gebruik je je eigen apparatuur, dan moet je werkgever de kosten voor de installatie, de werking, het onderhoud en de afschrijving van IT-apparatuur vergoeden.
Telewerkvergoeding, aangevuld met forfaitair maandelijks bedrag
Ofwel krijg je van je werkgever een telewerkvergoeding. Dit kan worden aangevuld met maximum 3 x 20 euro/maand. Je werkgever is dit niet verplicht.
Wat is een telewerkvergoeding?
Op basis van verschillende beslissingen van de FOD Financiën staat de RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) de werkgever toe om een telewerkvergoeding te betalen voor kantoorkosten (kosten voor de inrichting van een werkplek, verwarming, elektriciteit, onderhoud, klein kantoormateriaal, ...).
Het maximumbedrag van deze telewerkvergoeding is 129,48 euro.
Forfaitair bedrag
Dit bedrag kan aangevuld worden met een maandelijks forfaitair bedrag:
- 20 euro voor het professioneel gebruik van een eigen pc/laptop, printer, ...
- 20 euro voor het professioneel gebruik van een internetverbinding
- 20 euro per maand om andere werkelijke kosten te dekken (telefoon, aankoop van een printer, scanner, headset, ...). Dit kan enkel op basis van bewijsstukken van de aankoop.
Moet telewerk worden opgenomen in het contract?
Structureel telewerk
Voor elke telewerker moet een afzonderlijke schriftelijke overeenkomst worden opgesteld als de werknemer met telewerk start. Die overeenkomst is best een bijlage bij het contract.
Wat moet er in de arbeidsovereenkomst voor telewerkers staan?
- de frequentie en eventuele dagen of uren van het telewerk
- de periodes dat de telewerker bereikbaar moet zijn en via welke middelen
- de momenten waarop de telewerker een beroep kan doen op technische ondersteuning
- de afspraken over de vergoeding van de kosten
- de voorwaarden en afspraken voor een terugkeer naar de bedrijfslocatie van de werkgever
- de plaats(en) die de telewerker heeft gekozen om zijn werk te verrichten
- de periode van het telewerk
Occasioneel telewerk
De regeling geldt niet bij occasioneel telewerk. Zie: Wat is telewerk?
©Shutterstock